به نقل از «ایرنا»

اثر هنری پرواز خیال، پیوندی میان مهندسی سرامیک و ادبیات عرفانی

تاریخ انتشار: ۲۸ خرداد ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۴۱۰۲۱۰۵

پرواز خیال" مبتنی بر حکمت اشراق بوده و شیخ شهاب الدین سهروردی موسس و استاد این مکتب است. حکمت اشراق احیاء حکمت معنوی ایرانیان باستان است که همان "جاویدان خرد" یا " حکمت خالده" بوده و ناظر بر حقایق باطنی و معنوی است. این حکمت هیچ آغاز و پایانی ندارد و محدود به یک دین یا سنت الهی نیست، بلکه معنویت نخستین یا سنت ازلی است که نزد اهل معرفت و شهود به طرزی مشابه و یکسان ادراک می‌شود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

حکمت اشراق حکمتی شهودی و انکشافی بر پایه اشراقات انوار قدسی و مبتنی بر اصل اشراقی" نور و ظلمت" است. نور در این وجهه نظر، رمز " آگاهی" و "خود آگاهی" است. معرفت اشراقی، شناختی معنوی و متعلق به جان آدمی است و ادراک پیام اشراقی یا آگاهی اشراقی جز با نفس روشن شده به انوار الهی میسر نمی‌شود.

معرفت شناسی اشراقی از شناخت حقیقت نور آغاز می‌شود و به اشراقات باطنی و پرتو افشانی انوار قدسی بر جان سالک منتهی می‌شود و سعی در تبیین حقیقتی دارد که در جان سالک تحقق می‌یابد.

همچنین نفس انسان که در اثر ریاضت، از عالم ظلمانی و برزخی جدا می‌شود، به علت اینکه عاشق مشتاق وصول به نور عالی است، به سوی آن سیر می‌کند و از مشاهده ملکوت و اشراق نورالانوار مسرور می‌شود.

این اثرهنری به عنوان بخشی از رساله دکتری پژوهش هنر در کشور اجرا شده است.

محمدزاده خالق پرواز خیال می‌گوید: این اثر به عنوان ساخت چینی سلولزی ظریف به منظور به کارگیری نور در خلق آثار هنری سرامیکی است و برای نخستین بار است که در مقطع دکتری پژوهش و هنر در کنار رساله مکتوب این چنین اثر هنری خلق شده که به گرایش تحصیلی در مقطع لیسانس و فوق لیسانس برمی‌گردد.

وی اظهار کرد: از ویژگی‌های برجسته این اثر، تبلور پیوندی است که میان علوم مهندسی سرامیک، حکمت اشراق سهروردی، ادبیات عرفانی و هنر مجسمه سازی پدیدار شده است.

این عضو هیات علمی دانشگاه الزهرا گفت: در مقطع لیسانس و فوق لیسانس دررشته صنایع دستی تحصیل کردم. از ابتدا به رشته سفال و سرامیک و موضوعاتی که با علوم مهندسی سرامیک مرتبط بود گرایش داشتم، چرا که اساساً جدا از اثر هنری که برآمده از تجربیات هنری و مطالعات نظری هنرمند است، دانش علوم سرامیک در خلاقیت اثر هنری کمک شایانی به هنرمند می‌کند.

محمدزاده افزود: در طول تاریخ آثار هنری سرامیکی بدون ارتباط با علوم مهندسی سرامیک به وجود نیامده‌اند.

وی از تحقیق در روش پژوهشی گفت که بیشتر دانشجویانی که در مقطع تحصیلات تکمیلی تحصیل می‌کنند یکی از چالش‌های آن‌ها انتخاب روش پژوهشی یا متدولوژی است که باید در رساله خود انتخاب کنند.

محمدزاده تصریح کرد: با توجه به اینکه هیچ منبع فارسی در ایران برای معرفی این روش نبود، لذا ناچار به مطالعه و ترجمه مقالات و کتاب‌های مرتبط با این روش پژوهشی به مدت یک سال شده و با نوع روش کارکردن دانشجوها در کشورهای دیگر در مقطع دکتری رشته‌های هنری آشنا شدم.

این عضو هیات علمی از جالب بودن این روش گفت و افزود: با آشنایی این روش سعی در شناساندن آن در جامعه ایران کردم و مقاله‌ای را تحت همین عنوان در دانشگاه تهران به چاپ رساندم. از این روش پژوهشی در رساله خود استفاده کردم. این روش بین رشته‌ای بوده و هنرمند از رشته‌های مختلف علوم برای خلق اثر هنری استفاده می‌کند.

وی با اشاره به نام این مقاله تحت عنوان پژوهش کنش محور در قلمرو هنر، جنبشی نوین در روش شناسی پژوهشی اشاره کرد که در پاییز سال ۹۶ در نشریه هنرهای زیبای تجسمی دانشگاه تهران به چاپ رسید.

این عضو هیات علمی دانشگاه افزود: از ویژگی‌های این روش (پژوهش کنش محور) یا مبتنی بر عمل این است که این امکان را فراهم می‌آورد تا هر پژوهشگر هنرمندی منطبق با پروژه هنری و پژوهشی خود آن را صورت بندی کرده و به فراخور نیاز تحقیقات از روش‌های مختلف استفاده کند.

محمدزاده با اشاره به مطالعه خود در آثار هنری معاصر در دنیا گفت: در این آثار با مواردی مواجه شدم که از نور در خلق آنها استفاده شده و بدنه‌های نیمه شفافی که نور را از خود عبور می‌دادند. بر همین اساس برروی بدنه‌های چینی کار کردم که نیمه شفاف بوده و در عین حال از کارپذیری و انعطاف بالایی برخوردار بودند.

وی افزود: بر همین اساس کار تحقیقاتی را در دانشگاه علم وصنعت زیر نظر حسین سرپولکی در جهت ساخت بدنه چینی که دمای پخت پایین و انعطاف و کارپذیری بالایی داشته و بتواند نور را از خود عبور دهد، انجام دادم.

این عضو هیات علمی گفت: در حین انجام کار علمی در آزمایشگاه‌ها یکی از دغدغه‌ها این بود که از این بدنه‌ها بعد از ساخت به چه طریقی استفاده می‌شود و اگر قرار به خلق آثار هنری از این بدنه‌ها باشیم چطور با این ماده و یا بدنه کار کنیم.

محمدزاده تصریح کرد: بر همین اساس که این بدنه از خود نور عبور می‌دهد و یکی از عناصر اصلی در خلق آثار هنری و بدنه‌های نیمه‌شفاف است و آشناییت با فلسفه اشراق (فلسفه‌ای که نور رمزآگاهی و خودآگاهی است و منشا همه چیز در عالم و نور الانوار است)، به مطالعه فلسفه اشراق و به طور خاص به فلسفه اشراق سهروردی روی آوردم.

وی تاکید کرد: از آنجا که بیان هنری مفاهیم غیر مادی ناگزیر از نمادپردازی است، این نماد و زبان رمز را در ادبیات عرفانی که مبتنی بر حکمت اشراق بوده مورد مطالعه قرار داده و از آن به عنوان نماد در ایده پردازی بهره جستم.

این عضو هیات علمی با بیان ادبیات نظری در حوزه فلسفه اشراق سهروردی و ادبیات عرفانی که مبنای شکل گیری ایده تجسم بخشیدن به تلاش نفس سالک برای رهایی از دامگاه دنیای مادی و زندان تن و دستیابی به عالم روحانی و معنوی است، افزود: پرواز خیال نماد انسانی است که تلاش می‌کند از میان دیواری که نماد موانع بیرونی، درونی و وابستگی‌های دنیای مادی و زندان تن است رهایی پیدا کرده و قوه خیال خود را که یکی از قوای نفس و واسط بین عالم مادی و معنوی است به صورت موجی از پروانه‌ها به سمت نور که نماد حق تعالی و مطلق حق است پرواز دهد.

محمدزاده گفت: در ساخت این مجسمه از نرم افزاهای سه بعدی کمک گرفتم تا به خوبی مفهوم مورد نظر را در طراحی نشان دهم.

وی تصریح کرد: در اثر تمثیل خیال به پروانه ریشه در تمثیلات عرفانی فراوانی دارد که در آن‌ها پروانه نماد عاشقی است که با دیدن روشنایی و شمع به سوی آن پرواز می‌کند و دیوانه وار خود را به آتش می‌زند. رفتن پروانه به سوی آتش و حتی سوختن او در آتش برداشت عارفانه و شاعرانه‌ای است که در ادبیات عرفانی پارسی نماد حرکت عاشقانه است.

این عضو هیات علمی دانشگاه الزهرا، پروانه‌ها را در اثر، تمثیلی از قوه خیال عنوان کرد و گفت: این پروانه‌ها به سوی نوری که رمزی از حقیقت عالم روحانی است پرواز می‌کنند. همچنین انتخاب بدنه چینی نیمه شفاف از میان بدنه‌های سرامیک در عین حال که ماهیت رسی (خاکی) آن تعلق قوه خیال به انسان در دنیای مادی را خاطر نشان می‌کند، برماهیت غیر مادی و برتری قوه خیال نسبت به قوه‌های دیگر نفس تاکید دارد.

محمدزاده در خصوص مکان نصب اثر در موزه هنرهای دینی امام علی (ع) و وجود دریچه‌های سقف که نور از میان آن ها عبور می‌کند، افزود: این دریچه‌ها خود تداعی کننده زندان عالم هستی است و از سوی دیگر انسانی که در میان دیوار که نماد دنیای مادی و زندان روح انسان است، اسیر گشته و برای رهایی از آن تلاش می‌کند، به مشقت‌هایی که انسان برای رهانیدن قوه خیال خود از دام این موانع متحمل شود تا آن را به سوی عالم ملکوت پرواز دهد، تجسم بخشیده است.

این مجسمه حاصل نتایج تحقیقات علمی، نظری و هنری رساله دکتری محمدزاده میانجی با عنوان" ساخت چینی سلولزی ظریف به منظور بکارگیری نور در خلق آثار هنری سرامیکی" به راهنمایی مهرنوش شفیعی سرارودی عضو هیات علمی دانشگاه هنر اصفهان و حسین سرپولکی عضو هیات علمی دانشگاه علم و صنعت ایران است.

این اثرهنری برای نخستین بار به عنوان بخشی از رساله دکتری پژوهش هنر در کشور طی مراسمی با حضور شهرام بابایی ریاست موزه هنرهای دینی امام علی (ع)، حمید شانس هنرمند برجسته مجسمه ساز معاصر ایران، اساتید دانشگاه الزهراء (س) و دانشجویان در موزه و در محلی هماهنگ با مضمون اثر رونمایی شد.

منبع: ایرنا

کلیدواژه: مجسمه سازی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۴۱۰۲۱۰۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

استقبال هیأت تانزانیایی از محصولات فناورانه دانش‌بنیان ایرانی

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست‌جمهوری، مناسب‌ترین بستر برای بالا بردن شناخت کشورهای شرق آفریقا به‌ویژه تانزانیا از محصولات و دانش بومی ایرانی حضور در این نمایشگاه ست.

قرار داشتن تانزانیا در حاشیه اقیانوس هند و دسترسی آسان و نزدیکی آن به مهمترین مناطق اقتصادی غرب آسیا و به خصوص خلیج فارس از جمله مزیت‌های نسبی تجارت با تانزانیا برای تجار ایرانی محسوب می‌شود.

اقلام عمده صادراتی ایران به تانزانیا شامل قیر نفت و سایر موم پارافین ها، سیمان سفید پرتلند، ظروف چدنی، خمیرهای غذایی پخته نشده، مخلوطهای قیری براساس آسفالت طبیعی، مخزن، سیمان کلینکر و وازلین گرید دارویی است.

هیأت تجاری تانزانیا با حضور در خانه نوآوری و فناوری ایران از توانمندی صادراتی شرکتهای ایرانی شگفت زده شدند.

امیرحسین میرآبادی، رییس سازمان توسعه همکاری‌های علمی و فناورانه بین‌المللی، آفریقا را از اهداف اصلی برای توسعه همکاری دانست.

وزیر تجارت تانزانیا در این بازدید ضمن اعلام آمادگی خود جهت انتقال تکنولوژی میان ایران و تانزانیا افزود: ما از تجربیات شرکت‌های ایرانی استفاده خواهیم کرد و به‌دنبال رابطه تجاری بهتری میان ایران و تانزانیا هستیم.

وی خاطرنشان کرد: ما نمی توانیم به‌تنهایی تولیدات خود را بالا ببریم در این راستا توسعه الزامی است و به همین دلیل دنبال همکاری‌های هرچه بیشتر با ایران هستیم و پیشنهاد برگزاری رویداد نمایشگاهی تخصصی در کشور تانزانیا با حضور شرکت های توانمند دانش بنیان ایرانی را برای عرضه به تجار تانزانیا و مقامات و بازرگانان کشورهای آفریقای شرقی را در سال جاری را دادند.

کد خبر 6092130